تالاب نشینی مهاجم آمازونی حذف سنبل آبی نیازمند اعتبار است
به گزارش لوازم حیوان خانگی، گیاه مهاجم سنبل آبی که بیشتر از یک دهه بر پهنه تالابی گیلان، بخصوص تالاب انزلی چنبره زده بدون مشارکت مردم و اعتبارات ملی از بین نمی رود.
خبرگزاری مهر، گروه استان ها - بهرام قربانپور؛ سنبل آبی بر خلاف ظاهر، چهره و سیمای زیبا، باطن و ذات پلید، شیطانی و کشنده دارد و ازاین رو به آن «شیطان نیلگون» هم می گویند؛ شیطانی خوش خط و خال با ظاهری فریبنده که حالا به سنبل نابودی تالاب های گیلان تبدیل گشته است.
پهنه تالابی شمال زیر تیغ ارکیده ها
سنبل آبی یا همان ارکیده آبی که روی پهنه تالابی گیلان فرش شده با اینکه از دور ظاهری زیبا و چشم نواز دارد اما خوی کشنده و مرگبارش، نفس تالاب های گیلان و شمال کشور را گرفته است.
سنبل آبی گیاهی آبزی شناور از جنس (Eichhornia) در خانواده (Pontederiaceae) بومی مناطق گرمسیری و زیر گرمسیری آمریکای جنوبی بخصوص حوضه آمازون است؛ این گیاه که در مناطق خارج از محدوده بومی خود اغلب یک گونه مهاجم شناخته می شود، بیشتر از یک دهه می شود در محدوده آبی و پهنه تالابی شمال کشور و بخصوص گیلان پرسه می زند و زیست بوم و اکوسیستم این منطقه را مورد تاخت و تاز خود قرار داده است.
سنبل آبی و یا همان «شیطان نیلگون» اول از تمام پا روی عینک گذاشت و با خط خطی کردن عینک رشت، خودش را به تالاب بین المللی انزلی رساند و حالا در این پهنه تالابی جا خوش کرده است و آن طور که مسؤلان محیط زیست گفتند؛ یک چهارم تالاب انزلی زیر سایه شوم این گیاه شیطان صفت قرار گرفته است.
شیطانی که قاتل تالاب ها می شود
از خصوصیت های مهم این گیاه مهاجم رشد روی آب است و گاهی اوقات این رشد به یک متر هم می رسد.
برگ های پهن، ضخیم، براق و تخم مرغی شکل ۱۰ تا ۲۰ سانتی متری این ارکیده آبی همانند اردک در سطح آب شناور می شود و جلوی رسیدن اکسیژن و نور خورشید به داخل آب را می گیرد و این خود یک حمله مرگبار و چراغ خاموش به اکوسیستم است به صورتی که این گیاه آمازونی وقتی به جان پهنه تالابی می افتد، فرصت بقا را از سایر موجودات زنده این اکوسیستم می گیرد.
طبق گفته کارشناسان محیط زیست؛ «شیطان نیلگون» هدر رفت آب تالاب را به علت شدت تبخیر و تعرقی که دارد، ۱۳ برابر بالا می برد و همین ویژگی، سنبل آبی را به قاتل مرداب ها تبدیل نموده است.
با توجه به آثار مخرب و زیان باری که به «شیطان نیلگون» نسبت داده شده، نام این گیاه زیبا منظر و خوش بر و رو را در لیست ۱۰ علف هرز مهاجم دنیا قرار داده است.
پای شیطان روی عینک
«ابراهیم پورمجیب» مسئول جمع آوری سنبل آبی محیط زیست گیلان در گفتگو با خبرنگار مهر، زمان پیدایش و شناسایی سنبل آبی در استان را در سال ۹۰ دانسته و می گوید: نخستین گونه سنبل آبی در سال ۱۳۹۰ در تالاب عینک رشت شناسایی شد.
طبق گفته این کارشناس محیط زیست، سنبل آبی که بعنوان یک گیاه مهاجم است بعنوان گیاه زینتی از آمازون سر از ایران و گیلان درآورده و عدم شناخت درست و اطلاعات کافی از این گیاه خطرناک، پهنه آبی و تالابی کشور آلوده ظاهر فریبنده آن شد.
پورمجیب ضمن اشاره به سرعت رشد گیاه مهاجم سنبل آبی بیان نمود: سنبل آبی در کوتاهترین زمان رشد و گسترش پیدا می کند و دانه این گیاه مهاجم حدود ۳۰ سال ماندگاری و توان حیات دارد. سنبل آبی در کوتاهترین زمان رشد و گسترش پیدا می کند و دانه این گیاه مهاجم حدود ۳۰ سال ماندگاری و توان حیات دارد
وی با اشاره به اینکه تالاب عینک بدون سنبل آبی است، اضافه کرد: قسمتهایی از تالاب انزلی، رودخانه چاف لنگرود، رودخانه های شفت و فومن درگیر سنبل آبی هستند حجم وسیع آلودگی در تالاب انزلی است.
این کارشناس محیط زیست گیلان ضمن اشاره به ایجاد لجن آبی از سنبل آبی و صدمه های زیست محیطی آن افزود: این گیاه با تشکیل لجن آبی جلوی ورود نور خورشید و اکسیژن وارد آب شده که مرگ و میر آبزیان و نابودی تالاب را به دنبال دارد.
وی ضمن اشاره به شائبه سرطان زایی گیاه مهاجم سنبل آبی اضافه کرد: این ادعا و فرضیه تابحال ثابت نشده و پشتوانه علمی ندارد اما به دلیل مجذوب کردن فلزات سنگین همچون سرب، جیوه و… و.، امکان دارد برای انسان خطرآفرین و مضر باشد.
۶ میلیارد تومان برای پاکسازی ۳۰ هکتار هزینه لازم است
مسئول جمع آوری سنبل آبی محیط زیست گیلان ضمن اشاره به روش های نابودی و ریشه کن کردن این گیاه افزود: جمع آوری از راه دستگاه و یا به روش سنتی و انتقال آن به مکان خشک و از راه آب بردگی بسمت دریا میتوان کلک سنبل آبی را کند اما با عنایت به رویش جهشی، این گیاه مهاجم در سخت ترین شرایط هم رشد کرده و سرعت تکثیر قابل توجهی دارد.
پورمجیب با تکیه بر ضرورت مشارکت مردم در جمع آوری سنبل آبی تالاب انزلی بیان نمود: برای حذف سنبل آبی از تالاب بین المللی انزلی از بومیان منطقه و ذی نفعان این حوزه نظیر صیادان، آب بندان داران و اسکله داران قایق موتوری و تشکل های مردم نهاد کمک می گیریم و تابحال هم سنبل آبی بیشتر از ۲۰۰ هکتار از پهنه آلوده تالاب انزلی پایش و جمع آوری شده است.
به گفته وی، پایش و جمع آوری هر ۳۰ هکتار سنبل آبی، معادل ۵ الی ۶ میلیارد تومان هزینه بر می دارد.
پاکسازی مهاجم آمازونی با مشارکت همه دستگاه ها
این کارشناس محیط زیست با اشاره به اینکه جمع آوری سنبل آبی تالاب انزلی نیازمند اعتبارات هنگفت است، اظهار داشت: با اعتبارات ناچیز و دستگاههای محدود نمی توان از پس این گیاه مهاجم بر آمد.
پورمجیب ضمن اشاره به این که گیلان دارای ۳ دستگاه جمع آوری سنبل آبی است، افزود: از این تعداد یک دستگاه در ارتباط با بخش خصوصی، دو دستگاه برای محیط زیست بوده که هم اکنون یک دستگاه جمع آوری سنبل آبی در استان فعال است.
وی با اشاره به اینکه برای پاکسازی اصولی سنبل آبی نیازمند ۵ دستگاه جمع آوری این گونه گیاهی هستیم، اضافه کرد: محدودیت منابع، امکانات و اعتبارات کار جمع آوری سنبل آبی در گیلان را با دشواری روبرو کرده است محدودیت منابع، امکانات و اعتبارات کار جمع آوری سنبل آبی در گیلان را با دشواری روبرو کرده است.
این کارشناس محیط زیست ضمن اشاره به این که جمع آوری سنبل آبی نیازمند هم افزایی و همراهی سایر دستگاه ها و همینطور مشارکت مردم است، اظهار داشت: فقط سازمان محیط زیست به تنهایی نمی تواند گیاه مهاجم سنبل آبی را جمع آوری و از بین ببرد و باید سایر دستگاه ها در این بخش پای کار بیایند.
پورمجیب ضمن اشاره به فصل رویش و گسترش گیاه آمازونی افزود: اوایل فصل بهار اوج رشد و رویش سنبل آبی است و به همین دلیل تا زمان باقیمانده به پایان سال، باید نسبت به جمع آوری این گونه گیاهی مهاجم اقدام جدی صورت گیرد.
وی با اشاره به اینکه از تهدید گیاه مهاجم سنبل آبی میتوان فرصت سازی کرد، اضافه کرد: مزایا و کاربردهای سنبل آبی از جانب متولیان امر همچون جهاد کشاورزی مورد پژوهش و بررسی قرار گیرد.
نخبگان ورود کنند
مسئول جمع آوری سنبل آبی محیط زیست گیلان با تکیه بر ضرورت ورود نخبگان دانشگاهی در حوزه سنبل آبی بیان نمود: از ایده های خلاقانه نخبگان و فعالین دانش بنیان در حوزه سنبل آبی استقبال می نماییم با اینکه بیشتر مشارکت این افراد با تحقق اعتبار امکانپذیر است.
پورمجیب با اشاره به اینکه جمع آوری سنبل آبی در تالاب انزلی مردمی سازی شود، افزود: با کمک مردم و سازمان های مردم نهاد میتوان به جنگ با سنبل های آبی رفت.
پاکسازی ۳۰۰ هکتار در سه سال
«عباس حسن پور» رئیس اداره حفاظت و احیای تالاب های محیط زیست گیلان در گفتگو با خبرنگار مهر ضمن اشاره به اعتبارات تخصیص یافته پیرامون جمع آوری سنبل آبی در استان اظهار نمود: در سال ۱۴۰۲ حدود ۵/۵ میلیارد تومان برای پایش و جمع آوری گیاه مهاجم سنبل آبی در گیلان تخصیص یافت که امسال هزینه شد.
وی با اشاره به اینکه حدود ۶ میلیارد تومان اعتبار برای سال ۱۴۰۳ پیشبینی شده است، اضافه کرد: با تخصیص این مقدار اعتبار حدود ۳۰ هکتار از آلودگی های سنبل آبی تالاب انزلی مورد پایش و پاک سازی قرار می گیرد.
رئیس اداره حفاظت و احیای تالاب های محیط زیست گیلان با اشاره به اینکه دنبال بکارگیری ظرفیت بومی و جوامع محلی برای پاک سازی سنبل آبی هستیم، اظهار داشت: با این کار ضمن کاهش هزینه ها، مردم و ذی نفعان تالاب را هم در حفظ و صیانت تالاب دخیل کردیم و از سویی سرعت پایش و جمع آوری سنبل آبی چند برابر می شود.
حسن پور از پاکسازی ۳۰۰ هکتار تالاب انزلی از سنبل آبی در طول سه سال قبل اطلاع داد و بیان نمود: بر مبنای مستندات و داده های ماهواره ای و تصاویر هوایی از میان ۲۰ هزار هکتار تالاب انزلی، حدود ۴۴۰۰ هکتار درگیر سنبل آبی است.
وی با اشاره به اینکه سنبل آبی اقتصاد و معیشت حاشیه نشینان و ذی نفعان تالاب انزلی را به خطر انداخته است، اضافه کرد: سنبل آبی مانع از تردد قایق های موتوری صیادان بومی منطقه شده و ازاین رو اقتصاد و معیشت این افراد تحت شعاع قرار گرفته است.
ترسیم نقشه راه و اعتبار ۵۰ میلیارد تومانی برای مبارزه
رئیس اداره حفاظت و احیای تالاب های محیط زیست گیلان با اشاره به اینکه نقشه راه مبارزه با سنبل آبی در استان ترسیم می شود، اظهار داشت: راه های مبارزه با سنبل آبی در جلسات و نشست های تخصصی با حضور دستگاه ها مورد تبیین و بررسی قرار می گیرد.
حسن پور با اشاره به اینکه پاکسازی سنبل آبی گیلان نیازمند اعتبار ۵۰ میلیارد تومانی است، افزود: پایش، جمع آوری و پاکسازی سنبل آبی ۴۴۰۰ هکتار تالاب انزلی در سال نخست بالغ بر ۵۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد.
نابودی تالاب یا سنبل آبی؛ یکی را انتخاب کنید
این طور که به نظر می آید با اعتبارات قطره چکانی و همینطور وجود تعداد معدود دستگاههای جمع آوری سنبل آبی، مبارزه با این گیاه مهاجم آمازونی امکانپذیر نیست و به همین دلیل می طلبد با بکارگیری انجمن های مردم نهاد، گروههای جهادی، آحاد مردم و بومیان منطقه در جهت پاکسازی کامل سنبل آبی در تالاب انزلی و دیگر پهنه های تالابی گیلان اقدام نمود.
در کنار توجه به ظرفیت و مشارکت مردمی، میتوان با اقناع سازی و ایجاد حساسیت در میان مسؤلان ملی پیرامون اهمیت حفظ و صیانت از بزرگترین پهنه تالابی کشور از جانب استاندار و مجمع نمایندگان، بخش عمده ای از اعتبارات و امکانات ملی را به گیلان گسیل کرد در غیر این صورت نابودی تالاب انزلی خیلی زودتر از نابودی سنبل آبی رقم خواهد خورد.
منبع: petpart.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب